تجربه‌ای تاریخی در دل طبیعت
غار تمتمه یا تمتمان، در کوه تمتمه در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهر ارومیه قرار دارد. قدمت این غار به دوران پارینه سنگی می‌رسد، زیرا نشانه‌هایی از سکونت انسان در قسمت انتهایی آن به چشم می خورد.
غار تمتمان یکی از قدیمی ترین جاذبه های تاریخی ارومیه و از ناشناخته های طبیعت است. آثار مکشوفه، سابقه زندگی انسان در این منطقه را به ۵۰۰۰ سال قبل باز می گرداند.
با استناد بر اکتشافات، از قدیمی ترین سکونتگاه های انسان در آذربایجان غربی می باشد که یک اشکوب و دو شاخه دارد. در بخش داخلی غار حفره هایی دوگانه وجود دارد. ارتفاع غار در قسمت های انتهایی آن بیشتر می شود. انتهای حفره آخر به صورت دو اشکوبه است. اشکوبه پایینی، دست ساخت است و استحکام چندانی ندارد و جهت گنجایش بیشتر حفاری شده است.
غار تمتمه از تابستانی خنک و زمستانی گرم برخوردار است. در نزدیکی غار تمتمان، چشمه ای قرار دارد که آبِ آن گوارا و قابل شرب است.
این غار در سال ۱۹۴۹م توسط پرفسور ” کارلتون استنلی کوون” کشف شده است و از قدیمی ترین مناطق یافت شده در ایران است. ارتفاع غار تمتمه از سطح دریا در ۱۵۰۰ متر می باشد.
به گزارش کمیسیون ملی یونسکو، ابزارآلات انسان های ساکن در منطقه آذربایجان از دوره “لوا لوازین” (حدود ۳۵هزار سال پیش از میلاد)، در غار تمتمان کشف شده است.
مسیر دسترسی: استان آذربایجان غربی، ۲۰ کیلومتری جاده ارومیه، سرو، روستای تمتمان.