دپارتمان خانه داری بخش بزرگی از مجموعۀ هتلداری را به خود اختصاص داده است، زیرا به وظایفی می پردازد که در ظاهر آسان به نظر می رسد، اما پیچیدگی های خاص خود را به همراه دارد. به گونه ای که انجام آن، پیروی از اصول و قوانینی خاص را می طلبد.
بخش خانه داری را از اصلی ترین بخش های صنعت هتلداری و پایه های آن می دانند، زیرا اتاق های هتل در صورت کثیف بودن، هیچ گونه ارزشی برای میهمانان ندارند. به همین خاطر، بیشترین تعداد نیروی انسانی در این بخش به کار مشغول اند. تمامی هتل ها اعم از کم ستاره و پرستاره در مجموعۀ خود بخشی به نام خدمات خانه داری را جای داده اند.
شایان ذکر است: برنامۀ کاری دپارتمان خانه داری پیوندی مستقیم با برنامۀ ورود و خروج میهمان به هتل دارد. بر این اساس، شلوغ ترین زمان کاری این بخش در هتل، بازۀ بین چک اوت مسافر در صبح و چک این مسافر در ظهر است.
کارکنانِ بخشِ خانه داری اغلب با یک چرخ دستی لوازمِ مورد نیاز خود را حمل می کنند. محتویات این چرخ ها را مواد شیمیایی و تمیز کننده تشکیل می دهد که جهتِ نظافت سطوح اتاق و سرویس بهداشتی، جاروبرقی، جارو و سطل زباله مورد استفاده قرار می گیرند. آنچه مسلم است: اگر اتاق ها به پاک سازی بیشتری نیاز داشته باشند، پرسنل از شامپوفرش هم برای این کار بهره می گیرند.
پرسنل دپارتمانِ خانه داری هتل عبارت اند از:
1. سرپرست خانه داری هتل؛
2. معاون خانه داری هتل؛
3. متصدی انباردار خانه داری؛
4. اتاق دار
وظیفۀ مسئول خانه داری:
سرپرست خانه داری هتل مسئول مرتب سازی بخش ها بوده و تهیۀ لوازم مورد نظر خانه داری برعهدۀ وی می باشد.
نکات آموزشی خانه داری:
1. داشتنِ اطلاعاتِ وافی از امورِ محولۀ این بخش؛
2. وظیفه شناسی و حیاتی دانستنِ کار خود؛
3. داشتنِ پتانسیل لازم برای مدیریت مجموعۀ تحتِ اختیار خویش و توانمندی در نظارت بر کارِ آن ها؛
4. از نظر گذراندن جزئی ترین نکات مربوط به امور خانه داریِ هتل و ساماندهیِ آن؛
5. داشتن دیدی مثبت و امیدوارانه نسبت به همۀ کارکنان.
نکتۀ کلیدی:
کارکنان زن، در بخشِ خانه داری هتل، بیشتر از سایرین سررشته دارند. این درحالی است که مسئولیت هایِ شبِ این بخش را معمولاً باید به کارکنانِ مرد واگذار نمود تا در صورت نیاز، لوازم مورد نیاز مسافر را تدارک نمایند.
وظایف مسئول خانه داری
1. تأمینِ وسایلِ موردِ نیاز، نظیر پتو، روتختی، حوله، ملحفه، رومیزی، دستمال سفره، لباس کارگران و سایر لوازم ضروری نظافتِ هتل؛
2. سرو سامان دادن به امورِ کارکنان بخش خانه داری؛
3. شرحِ جریانِ امورِ بخش خانه داری به مدیر اقامتی؛
4. بازرسیِ مستقیم بر رُفت و روبِ قسمت های مختلف هتل همچون اتاق، دستشویی ها، راهروها و اتاق کارکنان؛
5. نظارت بر انبار خانه داری؛
6. کنترل و وارسی بخش خشکشویی؛
7. زمان بندیِ دقیق و منظم جهت پاک سازی بخش ها، با در نظر گرفتن شرایط میهمانان؛
8. نظارت بر تمیزی و تعمیر موکت ها و لوازم پارچه ای؛
9. مشخص سازی وسایلِ پارچه ای اتاق های مربوط به هر طبقه؛
10. تعلیمِ اتاق داران و مطلع کردن آن ها به وظایفشان، کنترل نظافت اتاق ها، و طبقه بندی های هتل میان کارکنان.
مسئولیت های دستیارِ خانه داریِ هتل:
1. بررسیِ حضور و غیاب پرسنلِ بخش خانه داری و سامان دهیِ برنامه مرخصی ساعتی و روزانۀ آن ها؛
2. گرد آوری و ارائۀ لوازم و ابزارهای میهمانان به دپارتمانِ انبارداری؛
3. پایِش و بازرسیِ اتاق داران از نظرِ آراستگی ظاهری و پوشش مناسب؛
4. ایفای نقش ها و وظایفِ سرپرستِ بخش خانه داری در نبودِ وی؛
5. همیاری با مسئول بخشِ خانه داری هتل.
وظایفِ انباردارِ خانه داری :
1. نگهداریِ تمامِ ابزارهای جامانده از میهمان های هتل در جعبه های مخصوص؛
2. تأمین و صیانت از لوازمِ تازه خریداری شده.
مسئولیت های اتاق داری:
یکی از مهم ترین سرویس دهی ها در هتل، خدمات خانه داری است که وظیفۀ آن نظافت و پاکیزگی هتل است؛ بهداشت و نظافت اتاق ها و سوئیت های هتل، رستوران ها، جارو کردن اتاق، شستن کف زمین، مرتب کردن تختخواب‌ها، شستشو و ضدعفونی کردن سرویس بهداشتی و … از مسئولیت هایی اند که بر عهدۀ خانه دارهای هتل می باشند. خانه دارهای هتل روزانه چندین اتاق را نظافت می کنند که کمیت آن بستگی به اندازۀ اتاق ها و تعداد تخت های موجود در هتل دارد.
اولین کاری که اتاق دار هنگام ورود به اتاق باید انجام دهد، روشن نمودنِ چراغ ها و چک کردن آن هاست تا چنان چه لامپی خراب بود به متصدی امور خانه داریِ هتل اطلاع دهد و وی اقدامات لازم را صورت دهد.
کارِ بعدی اتاق دار، ریختن محتویات سطل زباله بر رویِ یک روزنامه است، تا اگرکه لوازم و اشیای مسافر ناخودآگاه در داخل سطل افتاده باشد، همراه آشغال ها دور ریخته نشود.
خانه دار در نبود میهمان، زباله ها یا اقلام بهداشتی و … را که وی مصرف کرده، از اتاق خارج نموده و آنها را دوباره شارژ می نماید. شارژِ اقلام ذکر شده رایگان است به شرطی که از حد عادی و متعارف فراتر نرود.
از دیگر وظایف خانه دار، جایگزین کردن ملحفه ها و حوله های کثیف با ملحفه ها و حوله های تمیز است. جارو کردن اتاق نیز از وظایف تعریف شدۀ کارکنان بخش خانه داری می باشد.
از آنجایی که بخش مهمی از خواسته های میهمانان را دپارتمان خانه داری برآورده می سازد، لذا کار در این بخش را باید به افرادی سپرد که در عینِ قابل اعتماد بودن، پسندیده ترین رفتار را از خود نشان دهند.
شگردی برای اطمینان از کارکرد صحیحِ پرسنل:
بازرسی های متوالی از کارِ پرسنل جلویِ هرگونه انحراف و کژی را در بخش های گوناگون می گیرد و محیطی ایده آل و سازنده را از نظر کاری مهیا می سازد. از آنجا که این بخش، در خروجی کارِ هتل و جلب خوشنودی مشتری مستقیماً اثرگذار است، لذا راندمانی بایسته از آن انتظار می رود. برای دستیابی به این منظور، فرم بازرسی از اتاق ها را ابزاری در دسترس قرار داده اند تا از عملکرد صحیح و اصولی پرسنل، اطمینان خاطر داشته باشند.
شایان ذکر است: این فرم، کنترل کیفیت اتاق ها را برای سرپرست طبقه یا متصدی بخش خانه داری راحت تر می سازد. البته با توجه به ستارۀ هتل ها، فرم های بازرسی مختلف اند.