مرسوم ترین معیار برای رتبه بندی کیفیت هتل‌ها، ستاره است که البته این اصطلاح در همه جای دنیا یکسان نیست. در کشوری مانند آمریکا، لغت و نماد الماس به‌جای ستاره کاربرد دارد.
ستاره هایی که به هتل ها می دهند متفاوت است و از هتل یک ستاره (کمترین کیفیت) تا هتل پنج‌ستاره (بیشترین کیفیت) را در برمی گیرد.
هتل ها در رتبه بندی از یک تا پنج ستاره را شامل می شوند. هر کدام از این تقسیم بندی ها نیز خود چهارگروه C، B،A ، top دارند که پایین ترین جایگاه به C*1و بالاترین آن به T *5 متعلق است. این رده بندی را کشور انگلستان پیشنهاد کرده است.
انواع هتل ها بر حسب ستاره
ستاره های هتل نشان دهندۀ کیفیت خدمات و امکانات و … هتل می باشند به تعبیر دیگر امکاناتی که هتل ها ارائه می دهند درجه بندی آن ها را تعیین می کند. مشخصه هایی نظیر خدمات رستوران هتل، تفریحات، چشم انداز اتاق ها، امکانات و سایز اتاق ها، داشتن اسپا و خدمات ورزشی ، موقعیت و … اساسی برای برآورد امکانات هتل هاست. به عنوان مثال هتل یک ستاره ای که فضای کمی در اختیار دارد و از تجهیزات اولیه ای چون آسانسور، لابی چشمگیر و رستوران و … بی نصیب است احتمال این که به رتبۀ بالاتری برسد کم است چراکه برای دستیابی به درجۀ بالاتر، همیشه رعایت موارد اولیه امری حتمی است. رنگ قرمز (مشخصۀ هتل) نمایش دهندۀ ستارۀ هر هتل است.
تفاوت بین ستاره های هتل ها:
هتل های 1 ستاره:
هتل های 1 ستاره کمترین امتیاز را در ارائۀ خدمات و کسب ستاره به دست آورده اند از این رو در جایگاه آخر قرار دارند. امکانات این هتل ها در پایین ترین سطح بوده و کم ترین نرخ پیشنهادی را برای هر شب اقامت دارند. از هتل‌های تک ستاره در حد امتیازشان باید انتظار داشت.
این گونه هتل‌ها فقط مایحتاج اولیه و ضروری را در اختیار مسافران قرار می دهند.
ویژگی‌های هتل ۱ ستاره:
– وجود سوئیت‌های محدود در هتل
– وجود تخت، میز، صندلی و تلویزیون در هر اتاق
– امکان صرف صبحانه در بوفۀ هتل
– وجود صابون و شامپو در سرویس بهداشتی و حمام اتاق‌ها
هتل‌های ۱ ستاره معمولاً در نزدیکی راه‌آهن، پایانه های مسافربری یا رستوران‌ها احداث می گردند.
هتل های 2 ستاره :
هتل های دو ستاره، دومین جایگاه را در رتبه بندی هتل ها به خود اختصاص داده اند. این هتل ها از لحاظ تعداد طبقات محدود اند؛ منحصر به دو الی چهار طبقه اند و جاذبۀ چندانی ندارند. امکانات داخل اتاق های هتل دو ستاره با وجود لوکس و گرانقیمت نبودن، تمیز و بهداشتی اند و لوازم آسایش ضروری در آنها موجود است. بیشتر هتل های دو ستاره تجهیزاتی مثل رستوران را ندارند اما نزدیک رستوران هایی با قیمت مناسب ساخته می شوند.
افرادی که دغدغۀ هزینه هایشان را دارند بیشتر به ساخت هتل های دوستاره روی می آورند تا از این طریق قیمت ها را کاهش داده و با دستیابی به سودی اندک در بازار رقابت باقی بمانند.
هتل های 3 ستاره:
هتل هایی هستند که از فضای بزرگتر و لابی شیک تر و مجهزتری نسبت به هتل های دو ستاره برخوردارند. در هتل های سه ستاره معمولاَ شخصی برای حمل کردن چمدان های مسافران وجود ندارد. این هتل ها اغلب کمترین فاصله را تا مراکز خرید منطقه یا جاذبه های گردشگری گرانقیمت دارند. هتل های سه ستاره هتل هایی متوسط اند و به جای سرو کردن صبحانه در غذا خوری های بزرگ و مجلل ، از بوفه برای این منظور استفاده می کنند. نکتۀ جالب این که در برخی از هتل های سه ستاره، برای صرف ناهار و شام در هتل، هزینۀ جداگانه ای دریافت می کنند. طرز ارائۀ خدمات در اتاق های هتل سه ستاره یکسان نیست طوری که گاهی در برخی از این هتل ها تا مهمان تقاضا نکند، برای تمیز کردن اتاق وی هیچ اقدامی نمی شود.
از لحاظ سرویس دهی نیز هتل های سه ستاره نیاز به تقویت بنیه دارند و امکاناتی در حد متوسط دارند.
هتل 3 ستاره از نظر ارائۀ امکانات و خدمات در قیاس با هتل های یک ستاره و دو ستاره، شرایط بهتری دارند.
لابی این هتل ها از هتل های سطح پایین بهتر و بزرگتر است.
هتل های 4 ستاره :
هتل های چهار ستاره معمولاُ لابی شیک تر و مجهزتری در مقایسه با هتل هایِ رده پایین دارند. این لابی ها مبلمان بیشتری برای نشستن دارند.
امکانات اتاق های چنین هتل هایی از نور اتاق گرفته تا فضا و مبلمان و … فراتر از درجۀ متوسط است. رستوران هتل های چهار ستاره معمولاً خدمات بیشتر و فهرست انتخاب های گوناگونی دارند. اغلب هتل های چهار ستاره از امکانات ورزشی، تفریحی و یک استخر برخوردار بوده و معمولاُ مجهز به پارکینگ اند. اگر در خود هتل استخری موجود نباشد، صاحبان چنین هتل هایی معمولاً، میهمانانِ خود را به استخری که با آن طرف قرار داد هستند، می فرستند.
هتل های چهار ستاره، کارکنانی آموزش دیده دارند که برای آمادگی در سِمَت های مختلف، تعلیم های سخت تری نسبت به هتل های کم ستاره می بینند تا آسودگی میهمانان هتل را هر چه بیشتر تأمین نمایند. در هتل های چهار ستاره، فردی برای حمل چمدان های مسافران در نظر گرفته شده که آن ها را تا اتاقهایشان مشایعت می کند. تمیز کردن اتاق ها در هر ساعت از روز که مشتری بخواهد انجام می گیرد.
هتل های 5 ستاره :
هتل های پنج ستاره در اولویت بندی هتل ها، جایگاه اول را به خود اختصاص داده اند. قوانین و معیارهای مربوط به هتل پنج ستاره و کیفیت آن، ثابت نگه داشته می شود . آنچه هتل های پنج ستاره را از سایر هتل ها متمایز ساخته، خدمات و امکاناتِ مظلوب و ایده آل آن است. این هتل ها بزرگ ترین عرصه و اتمسفر را از میان هتل ها به خود اختصاص داده اند. داشتن سوئیت ها و اتاق های متنوع با امکاناتی متعدد از امتیازهای این هتل ها می باشد. لابی هتل های پنج ستاره بسیار اعیانی و باشکوه نمونه سازی شده، طراحی می گردد.
هرچند هتل های پنج ستاره موقعیت یکسانی ندارند اما مشهورترین این نوع هتل ها معمولاً در نقطۀ مرکزی شهر قرار گرفته اند تا دسترسی به اماکن کلیدی و جاذبه های گردشگری شهر برای میهمانان به آسانی صورت گیرد.
اتاق های هتل های پنج ستاره ایده آل ترین مبلمان و تختخواب را دارند. در امتیازبندی این هتل ها، ژرف بینی خاصی لحاظ شده و به ریزترین موارد پرداخته می شود. این هتل ها باید مجهز تر از سایر هتل ها بوده و از هر نظر، مطلوب ترین باشند. تجهیزِ امکاناتی چون وجود VOCHER ، دستگاه پخش کنندۀ CD و DVD، مینی بار، لوازم بهداشتی مرغوب، و تسهیلات اولیۀ اتاق ها نظیر حمام مجهز به سشوار، حوله، دمپایی، خط تلفن، تلویزیون و … این هتل ها را از هتل های دیگر متمایز ساخته است.
ارائۀ خدمات در هتل های پنج ستاره به صورت شبانه روزی است و پرسنل خانه داری هتل در تمامی ساعات شبانه روز مشغول سر و سامان دادن امور اتاق ها می باشند. امکانات هتل های پنج ستاره اعم از باشگاه ورزشی، استخر، پارکینگ و … مجهزتر از بقیه بوده در عین حال خدمات بخش های مختلف آن، مطلوب تر از تمامی هتل های کم ستاره است. هتل های پرستاره رستوران هایی مجزا برای سرو وعده های غذایی دارند. اتاق های این هتل ها از میان هتل های ستاره دار، بیش ترین تعداد را از آنِ خود گردانیده و بالغ بر 100 عدد می باشد.
کارکنان هتل 5 ستاره، از لحاظ پوششِ ظاهری، بسیار مرتب و آراسته اند. این هتل ها کادری مؤدب، آگاه و خبره را با عالی ترین روابط عمومی در مجموعۀ خود به کار می گیرند تا با تضمین خدماتشان، نسبت به برآورده ساختن نیازهای میهمانان، عالی ترین و بی نظیرترین سرویس دهی را داشته باشند. مدیران چنین هتل هایی متخصص و کارآزموده بوده و سازگاری و عالی ترین هماهنگی را با کادرشان دارند. راز پایایی هتل های پنج ستاره و حفظ جایگاه و اعتبارشان، در پشتکار ایشان نهفته است.
هتل های هفت ستاره:
در دنیا، هتل هایی که بیش از پنج ستاره داشته باشند به‌صورت استاندارد، وجود خارجی ندارند. اما گاهی برخی هتل‌ها، ورایِ انتظارها ظاهر می شوند به گونه ای که از چهارچوب های تعیین شدۀ هتل‌های ۵ ستاره هم پا را فراتر می گذارند. ارائۀ تجهیزاتی خاص تر، عالی تر و متمایز‌تر از ویژگی های بارز این نوع هتل ها است. اصطلاحاً به چنین هتل هایی، نام هتل 7 ستاره را نهاده اند. درواقع هتل ۷ ستاره همان هتل ۵ ستاره است با امکاناتی بسیار تجملی تر. در حال حاضر، تعداد انگشت شماری هتل ۷ ستاره در دنیا وجود دارد.