پدر شعر نو ترکی

حبیب ساهر، اردیبهشت ماه ۱۲۸۲ ه.ش درتبریز پا به عرصه هستی نهاد. اصالت پدری وی به روستای ” ترَک”  میانه می رسد. پدر بزرگش همراه خانواده به تبریز مهاجرت کرده و در محله “دوه چی” ساکن شده بود. کودکی حبیب در تنگدستی سپری شد. ساهر، تحصیلاتش را در مکتب خانه پیش شیخی سخت گیر گذراند که او را  مجبور به حفظ گلستان و بوستان سعدی می نمود. پدر شعر نو ترکی از دوره دبیرستان با شهریار شعر ایران دوست بود و مراودت ادبی داشت.

ساهر برای دستیابی به تحصیلات عالی به استانبول رفت و پس از شش سال موفق به  اخذ لیسانس جغرافیا  از استانبول شد. در این مدت اطلاعات وسیعی راجع به ادبیات و شعر مدرن فرانسه کسب نمود و برخی از آثار فرانسوی را به فارسی ترجمه نمود. حبیب ساهر ارادتی خاص به تقی رفعت داشت و وی را استاد اصلی خودش در شعر می دانست. شاعر آذربایجانی پس از 6 سال زندگی در استانبول، راهی باکو شد اما اقامتش در باکو کوتاه بود و از آنجا به تهران رفت. حبیب، در اداره معارف تهران به شغل معلمی برگزیده شد و در سال 1313 ه.ش برای تدریس جغرافیا به زنجان رفت. ساهر تجربه تدریس در شهرهایی چون مازندران و قزوین را نیز داشت، تا این که برای تدریس به تبریز رفت. معلمِ شاعر از سال1320 ه.ش فعالیت های ادبی خود را گسترش داد و تعدادی از کتابهایش را منتشر ساخت.

اواخر سال 1325 ه.ش ساهر برای ادامه تدریس از تبریز به اردبیل فرستاده شد.

در اردبیل، شغل معلمی را ادامه داد و با این که  تحت نظر بود، مجموعه ای از شعرهای فارسی اش را موسوم به “اشعار جدید” در نسخه هایی محدود انتشار داد. پس از 3 سال تدریس در اردبیل بار دیگر به قزوین فرستاده شد و در آنجا تدریس را ادامه داد. معلم و مؤلف فعال آذربایجانی در همان سال ها کتاب های ترکی “كؤوشن”و “لیریك شئعرلر” و کتاب های شعر فارسی”خوشه ها”، “اساطیر” و “اشعار برگزیده” را مخفیانه انتشار داد. ساهر بیش از یک دهه زندگی و تدریس در قزوین  به تهران منتقل شد و تا پایان عمر در این شهر زندگی کرد. در تهران کتابهایی چون “كتاب شعر1″، “كتاب شعر2″، “میوه گَس”، “نمونه هایی از ادبیات منظوم ترك”،  و “سحر ایشیقلانیر” را چاپ نمود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز شعرهای بسیاری از این شاعر در مجله های تبریز، زنجان، تهران و… چاپ گردید.

ساهر، داستان نویس و شاعری توانا بود که آثار زیادی را به سه زبان تركی، فارسی، و فرانسوی نوشت. حبیب ساهر هم زمان با میرزا تقی خان رفعت و قبل از پیدایش نیما، به سرودن شعر نو فارسی پرداخت. وی در شعر ترکی سبكی جدید را ابداع نمود و “پدر شعر نو تركی ایران” را به خود اختصاص داد. نوآوری‌های‌ حبیب ‌ساهر، هرچند در عرصه‌ ادبیات‌ معاصر، نمود چندانی‌ نداشته‌، اما در تاریخ‌ تطور شعر فارسی‌ اهمیت‌ فراوانی داشته است‌. از یك‌ سو، شاعری مبتکر بوده و مستقل از سبک شعری نیما قالب‌های‌ كلاسیك را شکسته‌ و از سوی‌دیگر با اقتباس‌ و ترجمه‌ از آثار ادبی‌ شاعران‌ تركیه‌، ادبیات‌ فارسی‌ را غنی تر ساخته است‌. با این که سمت و سوی فعالیت های ادبی  حبیب‌ ساهر و نیما یوشیج‌ یکی بوده اما به دلیل تبعیدهای مکرر ساهر، آثارش در زمان مناسب منتشر نشد، لذا تجربیات‌ و تلاش‌هایش ‌کم رنگ به نظر می رسد.

شاعر آذربایجانی در 24 آذرماه 1364 ه.ش چشم از جهان فروبست و در بهشت زهرای تهران آرام گرفت.

نمونه ای از اشعار  پدر شعر نو ترکی

آنا گولدور، بير گون سولار

آنا ديلى شيرين اولار  

بيزيم توركو شيرين ديلدير

خوش صدالی، زنگين ديلدير…  

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا