ارومیه شهری در شمال غربی ایران و مرکز استان آذربایجان غربی است. مردم این منطقه، فرهنگی متنوع و متاثر از تاریخ و فرهنگ منطقه دارند. فرهنگ محلی مردم ارومیه ترکیبی از عناصر مختلفی چون زبان، موسیقی، هنرهای دستی، آداب و رسوم، غذاها و معماری است.
زبان:
مردم ارومیه به زبانهای مختلفی چون آذربایجانی ترکی و کردی صحبت میکنند. زبان ترکی آذربایجانی زبان اکثریت مردم منطقه است. این زبان، لهجهها و اصطلاحات خاص خود را دارد.
زبان آذربایجانی، یکی از زبانهای ترکی شاخهی اُغوزی است که در منطقه آذربایجان (ایران، آذربایجان ترکیه، روسیه، و جمهوریهای قفقاز جنوبی) گسترده شده است و به عنوان زبان اصلی و گویش مردمان محلی به کار میرود.
تاریخچه:
زبان آذربایجانی، بپیشینه ای باستانی دارد و از قدیمیترین زبانهای ترکی محسوب میشود. این زبان در قرون وسطی، از طریق سلجوقیان و سپس تیموریان وارد ایران شد.
گویشها و لهجهها:
زبان آذربایجانی شامل گویشها و لهجههای مختلفی است که در مناطق مختلف آذربایجان به کار میرود. گویشها و لهجهها در زبان ترکی آذربایجانی اوغوزی به دلیل تنوع جغرافیایی و تاریخی منطقه، گوناگون اند. این گویشها و لهجهها تفاوتهای مختلف در لغت، تلفظ و ساختار جمله دارند.
از گویشها و لهجههای معروف در ترکی آذربایجانی اوغوزیمی توانبهگویش های آذربایجان مرکزی (تبریز و شهرهای پیرامون آن)،آذربایجان شمالی (مناطق شمالی آذربایجان ترکیه)، آذربایجان جنوبی (در مناطق جنوبی آذربایجان ایران)، و آذربایجان غربی ( ارومیه و شهرهای اطراف) اشاره کرد.