شهر ارومیه که یکی از شهرهای پرجاذبه استان آذربایجان غربی می باشد، که همواره به زیبایی های طبیعی و جاذبه های آن توجه می شود. اینک از منظری دیگر به جذابیت های ارومیه پرداخته می شود و تنوع غذایی آن مورد توجه قرار می گیرد. غذاهای محلی آذربایجان با تنوعی که دارند، زبانزد خاص و عام اند و طعمی به یاد ماندنی دارند.
خورش ارومیه
خورشت مخصوص ارومیه از خوراکهای معروف این شهر است که در تهیۀ آن، گوشت قرمز، لوبیا سفید (یا لوبیا چیتی)، پیاز، بادمجان، گوجهفرنگی، سیب زمینی، رب گوجه فرنگی، آب غوره یا لیمو عمانی و ادویهجات (نمک، فلفل و زردچوبه) به کار می رود. در این خورشت محلی، زعفران دم کرده نیز به دلخواه استفاده می شود.
خورش کنگر
از خورشهای سنتی و خوش طعم ارومیه، خورش کنگر را می توان نام برد که با استفاده از کنگر، گوشت گوسفندی، پیاز، رب گوجه فرنگی، لپه، لیمو عمانی، کنگر، زعفران دم کرده، سبزی (نعناع و جعفری)، لیمو عمانی یا آبغوره، ادویه، و زعفران دم کرده پخته می شود.
شورجه
شورجه در شمار خوراکی هایی است که هم حُکمِ پیشغذا را دارد و هم به عنوان غذای اصلی می توان آن را صرف کرد. ماست سفت، تخممرغ، پیاز داغ، گوشت قیمه شده، نشاسته ذرت، نمک، و فلفل از لوازم آن اند. این غذای محلی را هم با برنج و هم بدون آن می توان نوش جان کرد. شورجه غذایی سالم است که انواع ویتامینها را در خود دارد و طب سنتی نیز، آن را بسیار مفید برای سلامت جسم می داند.
گوزلمه
یکی از ساده ترین و خوشمزه ترین غذاهای این دیار، گوزلمۀ ترکی است که «منتظر نشو» معنی می دهد. این غذا در گذشته بسیار پر کاربرد بود. گوزلمه طبخی ساده و سریع دارد و برای زمان هایی مناسب است که زمان کمی در اختیار است. این خوراک را می توان برای وعدۀ صبحانه، عصرانه، و شامی سبک در نظر گرفت. گوزلمه با نان یوفکا خوشمزه تر است.
ماست چکیده، تخممرغ، سیر، کره یا روغن محلی، و ادویهجات (نمک، فلفل، و زردچوبه) مواد اولیۀ آن را تشکیل می دهند. البته بسته به ذوق افراد می توان گردوی خردشده، آویشن، و نعنا داغ را نیز به عنوان چاشنی های طعم دهنده به این غذا افزود.
یتیمچه
یتیمچه از آن نوع غذاهایی است که علیرغم خوشمزه بودن، نامی فقیرانه به خود گرفته و در گویش ترکی به یتیمچه مشهور شده است. در خطۀ آذربایجان برای پخت این خوراکی، بادمجان، گوجهفرنگی، پیاز، سیر، فلفل دلمهای، و ادویه (نمک، فلفل، زردچوبه) را به کار می گیرند. با این که بسیاری از افراد این غذا را بدون گوشت می دانند، اما هستند کسانی که برای مقوی شدن آن، در طبخش گوشت نیز به کار می برند. در برخی از نقاط، بسته به نوع ذائقه در آن نخود، لپه یا عدس میریزند. هویج و کدو نیز به یتیمچۀ برخی مناطق اضافه می کنند. یتیمچه غذایی نانی است و بیشتر با ماست و سیر مورد استفاده قرار می گیرد.
گیزاتما
گیزاتما، در زبان ترکی به معنی سرخکردنی است که طبخی بسیار ساده دارد. این غذا مخلوطی از بادمجان، کدو، سیبزمینی، گوجهفرنگی است . برخی، در تهیه این غذا؛ هویج، پیاز و لوبیا سبز را نیز اضافه میکنند. گیزاتما در وعده های اصلی سرو می شود؛ اگر با شعله ای ملایم سرخ شود بسیار مقوی می باشد. آن را با سیر رنده شده و ماست رقیق میل می کنند.
دلمۀ برگ مو
دلمۀ برگ مو از زمرۀ غذاهایی است که آذربایجانی ها در پخت آن مهارت خاصی دارند و به بهترین شکل ممکن این نوع دلمه را را طبخ میکنند. مواد اولیه ای که در دولمۀ برگ مو به کار می رود شامل برنج، برگ مو، لپه، گوشت، تره، انواع سبزیهای معطر (مرزه، شوید، پیازچه)، ادویهجات، و پیاز می باشد.
شایان ذکر است در برخی از مناطق، سبزی خودرو محلی را نیز، در این دلمۀ سرشار از آهن می ریزند.
کوفتۀ مرغ
کوفته مرغ، غذای خوشمزۀ دیگری است که با گوشت مرغ پخته می شود. سبزی مخصوص این کوفته، مرزه و تره است. پیاز داغ، گردو، لپه، ادویه، تخممرغ، و آرد از مُخَلفاتی است که در کوفتۀ ساکنان ارومیه ریخته می شود.
گشنیز کباب
گشنیز کباب از نوع کباب های مجلسی آذری است که غذایی سنتی به حساب می آید و ریشه در غذاهای ترکی دارد. در این کباب پرطرفدار، سبزی گشنیز می ریزند.
این غذای پرطرفدار، از هم نوعانِ کوفته سنتی است که در ترکیباتش از گوشت چرخ کرده، گشنیز، لپه، پیاز، تخم مرغ ، لیموی خشک، و آرد استفاده می شود.