حاج عبدالرحمان طیار از شاعران پرآوازه آذربایجان غربی می باشد که به “دده کاتیب” و “قولونجو دده کاتیب” مشهور است. شاعر آذربایجانی به سال ۱۳۰۴ ه.ش، در روستای قولنجی ارومیه، در 45 کیلومتری اورمیه پا به عرصه هستی نهاد و در دوم اسفندماه ۱۳۸۷ه. ش در همان روستا چشم از جهان فرو بست و به خاک سپرده شد.
دده کاتیب به زبانهایی چون ترکی آذربایجانی، ترکی استانبولی، فارسی، عربی، و کردی تسلط داشت.
این شاعر بیشتر به زبان آذربایجانی شعر سروده است البته شعرهایی هم به زبان ترکی استانبولی دارد.
دده کاتیب میان عاشیق های آذربایجان غربی و همچین ترکهای مرز ایران و ترکیه فردی شناخته شده بود.
وی در ابتدای شاعری “کاتیب” تخلص می کرد اما ادیبان شهر قونیه ترکیه لقب”دده” را در جلسه های شعر و ادب به تخلص شعری وی اضافه نمودند، لذا به دده کاتیب متخلص گردید. شعرهای دده کاتیب میان عاشیق های غرب آذربایجان جایگاهی ویژه دارد تا جایی که وی را پدر عاشیق های آذربایجان می دانند. تحصیلات ابتدایی خود را نزد علما و عارفان زادگاهش سپری نمود. در سنین جوانی به ترکیه رفت و از استادان بزرگ علم و عرفان آن دیار، اصول شعر و شاعری را فرا گرفت. از 25 سالگی به شعر روی آورد و در اندک زمان شهره عام و خاص گردید.
آثار دده کاتیب:
– اینجیلی صدف (صدف مرواریدار)؛
– اورمو گولو (دریاچه ارومیه)؛
– گونوموز آیدین؛
– کتاب”عشق و عرفان”.
